Tọa đàm khoa học cấp trường: Ý kiến tư vấn của Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) về nghĩa vụ của quốc gia liên quan đến biến đổi khí hậu và một số lưu ý đối với Việt Nam

Ngày 07/08/2025, trường Đại học Luật Hà Nội đã tổ chức Tọa đàm khoa học với chủ đề “Ý kiến tư vấn của Tòa án Công lý Quốc tế về nghĩa vụ của quốc gia liên quan đến biến đổi khí hậu và một số lưu ý đối với Việt Nam” do PGS.TS. Nguyễn Bá Bình – Phó Hiệu trưởng Nhà trường và TS. Trần Minh Ngọc – Trưởng khoa Pháp luật quốc tế đồng chủ trì. Toạ đàm được tổ chức trên cơ sở sự tư vấn và phụ trách chuyên môn bởi Bộ môn Công pháp quốc tế - Khoa Pháp luật quốc tế, Trường Đại học Luật Hà Nội.

Hội thảo chụp ảnh lưu niệm lúc đầu giờ

Toạ đàm có sự tham dự trực tiếp của nhiều chuyên gia cấp cao đến từ các Bộ, ngành, các viện nghiên cứu và cơ sở giáo dục đào tạo như: TS. Nguyễn Đăng Thắng – Vụ trưởng Vụ Luật pháp và điều ước quốc tế, Bộ Ngoại giao; TS. Vũ Hải Đăng – Viện Biển Đông, Học viện Ngoại giao; GS.TS. Nguyễn Hồng Thao – Nguyên Phó chủ nhiệm Uỷ ban Biên giới quốc gia, Bộ Ngoại giao, thành viên Uỷ ban Luật pháp quốc tế của Liên hợp quốc (ILC); PGS.TS. Đinh Ngọc Vượng – Nguyên Viện trưởng Viện Từ điển, Viện Hàn lâmm KHXH Việt Nam; PGS.TS. Đoàn Năng – Nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ KHCN; Bộ Tư Pháp, Học viện Phụ nữ, Trường Đại học Mở Hà Nội, Học viện Ngoại giao, Viện Nhà nước và pháp luật – Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam…

Toàn cảnh Toạ đàm.

Về phía Trường Đại học Luật Hà Nội: Có sự hiện diện của lãnh đạo Trường, Lãnh đạo, thành viên các Khoa, phòng ban cùng các cán bộ, giảng viên của Khoa Pháp luật Quốc tế.

Ngoài ra, hướng tới sự lan toả và kết nối với các chuyên gia cũng như các học giả, Toạ đàm được tổ chức đồng thời theo phương thức trực tiếp và trực tuyến.

PGS.TS. Nguyễn Bá Bình – Phó Hiệu trưởng Nhà trường và TS. Trần Minh Ngọc – Trưởng khoa Pháp luật quốc tế đồng chủ trì Toạ đàm

Phát biểu khai mạc Toạ đàm, PGS.TS. Nguyễn Bá Bình cho biết: Biến đổi khí hậu, một trong những thách thức nghiêm trọng nhất của thế kỷ XXI, đang tác động sâu sắc đến mọi lĩnh vực của đời sống kinh tế, xã hội và môi trường trên phạm vi toàn cầu. Theo đó, ngày 23 tháng 7 năm 2025, ICJ đã chính thức thông qua ý kiến tư vấn về nghĩa vụ của quốc gia liên quan đến biến đổi khí hậu, trong đó, nhấn mạnh nghĩa vụ của các quốc gia trong bảo vệ môi trường khỏi phát thải khí nhà kính và hành động với sự thiện chí và hợp tác cần thiết để thực hiện nghĩa vụ này, đồng thời, nếu vi phạm nghĩa vụ này, quốc gia phải chịu trách nhiệm pháp lý, bao gồm cả nghĩa vụ bồi thường.

PGS.TS. Nguyễn Bá Bình – Phó Hiệu trưởng Nhà trường phát biểu khai mạc Toạ đàm.

PGS.TS. Nguyễn Bá Bình cũng nhận định: Với đặc điểm địa lý đặc thù, Việt Nam là một trong những quốc gia đặc biệt dễ bị tổn thương trước tác động của biến đổi khí hậu. Mặc dù còn nhiều khó khăn về nguồn lực nhưng Việt Nam luôn thể hiện trách nhiệm, chủ động trong ứng phó với biến đổi khí hậu. Đặc biệt, minh chứng điển hình cho điều này là sự tham gia ngay từ đầu của Việt Nam trong quá trình xây dựng, vận động và thúc đẩy Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua Nghị quyết 77/276 đề nghị ICJ cung cấp ý kiến tư vấn. Đồng thời, ngày 22 tháng 3 năm 2023, Đại sứ quán Việt Nam tại Hà Lan đã nộp bản đệ trình tham gia thủ tục ý kiến tư vấn của Toà, trong đó khẳng định nghĩa vụ hợp tác giữa các quốc gia trong ngăn ngừa các tổn hại xảy ra đối với hệ thống khí hậu toàn cầu và hợp tác thiện chí trong ứng phó với biến đổi khí hậu. Việc thông qua ý kiến tư vấn này là sự kiện có ý nghĩa pháp lý, chính trị quan trọng đối với cộng đồng quốc tế và Việt Nam, giúp Việt Nam có thêm cơ sở và lập luận chính trị, pháp lý để khẳng định nghĩa vụ hỗ trợ và chia sẻ trách nhiệm từ các quốc gia phát triển, bảo vệ lợi ích quốc gia và người dân Việt Nam trước những tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu. Đồng thời, củng cố vị thế của Việt Nam là một thành viên có trách nhiệm, chủ động đóng góp vào nỗ lực chung của nhân loại. Trên tinh thần đó, việc tổ chức Toạ đàm khoa học cấp Trường với chủ đề “Ý kiến tư vấn của Tòa án Công lý Quốc tế về nghĩa vụ của quốc gia liên quan đến biến đổi khí hậu và một số lưu ý đối với Việt Nam” là vô cùng cần thiết, cấp thiết. Đây cũng là cơ hội để các nhà khoa học, các chuyên gia, các bên liên quan thảo luận, nhận diện các tác động của Ý kiến tư vấn này của Toà tới các nghĩa vụ của các quốc gia liên quan tới biến đổi khí hậu, trong đó có Việt Nam.

TS. Phạm Hồng Hạnh – Trưởng Bộ môn Công pháp quốc tế - trình bày tham luận: “Khái quát về nghĩa vụ của quốc gia liên quan đến biến đổi khí hậu”.

GS.TS. Nguyễn Hồng Thao – Thành viên Uỷ ban Luật pháp quốc tế của Liên hợp quốc (ILC) – trình bày tham luận: “Uỷ ban luật pháp quốc tế (ILC) và vấn đề nghĩa vụ của quốc gia liên quan đến biến đổi khí hậu”.

Toạ đàm có 5 tham luận, với sự tham gia của các  diễn giả: TS. Nguyễn Đăng Thắng, GS.TS. Nguyễn Hồng Thao, TS. Vũ Hải Đăng, TS. Hoàng Ly Anh và TS. Phạm Hồng Hạnh. Các tham luận tập trung ở 2 vấn đề chính: Nội dung chính của Ý kiến tư vấn của ICJ; tác động của Ý kiến tư vấn của toà về nghĩa vụ của các quốc gia liên quan đến biến đổi khí hậu, trong đó có Việt Nam.

TS. Nguyễn Đăng Thắng – Vụ trưởng Vụ Luật pháp và điều ước quốc tế, Bộ Ngoại giao – trình bày tham luận: “Nội dung ý kiến tư vấn của ICJ về nghĩa vụ của quốc gia liên quan đến biến đổi khí hậu”.

TS. Hoàng Ly Anh – Nguyên Trưởng phòng Khoa học Công nghệ - trình bày tham luận: “Tác động của ý kiến tư vấn của ICJ về nghĩa vụ của quốc gia” liên quan đến biến đổi khí hậu đối với sự phát triển của pháp luật quốc tế.

TS.  Vũ Hải Đăng – Viện Biển Đông, Học viện Ngoại giao – trình bày tham luận: “Tác động của ý kiến tư vấn của ICJ về nghĩa vụ của quốc gia liên quan đến biến đổi khí hậu đối với Việt Nam”.

Trong phần thảo luận, Toạ đàm đã nhận được rất nhiều câu hỏi từ các giảng viên, sinh viên và học viên theo cả hình thức trực tiếp và trực tuyến, đồng thời, các chuyên gia, các nhà làm thực tiễn trong và ngoài trường đã có những phát biểu và  chia sẻ, thảo luận sôi nổi.

Phát biểu kết thúc Toạ đàm, PGS.TS. Nguyễn Bá Bình khẳng định Toạ đàm là diễn đàn khoa học chất lượng, lan toả giá trị pháp lý, cung cấp tài liệu và gợi mở các hướng nghiên cứu mới cho các hoạt động nghiên cứu chuyên sâu và giảng dạy trong thời gian tới. Trường Đại học Luật Hà Nội là trường thứ hai trong khu vực ASEAN tổ chức diễn đàn khoa học về Ý kiến tư vấn ngày 23/7/2025 của ICJ, thể hiện sự phản ứng chính sách nhanh chóng, kịp thời của nhà trường với các sự kiện thời sự, cấp thiết; đồng thời cũng thể hiện vai trò của cơ sở đào tạo đi đầu trong lĩnh vực đào tạo, nghiên cứu pháp luật nói chung và pháp luật quốc tế nói riêng. Điều này một lần nữa khẳng định vị thế, cũng như nâng cao hơn nữa vai trò của Trường Đại học Luật Hà Nội trong mạng lưới các cơ sở đào tạo luật. Cuối cùng, PGS.TS. Nguyễn Bá Bình cảm ơn sự tham dự và trao đổi của các diễn giả, các đại biểu cùng các học viên, sinh viên.

Link Tọa đàm khoa học cấp trường được đăng tải trên Báo pháp luật Việt Nam: https://baophapluat.vn/toa-dam-cap-truong-y-kien-tu-van-cua-toa-an-cong-ly-quoc-te-icj-ve-nghia-vu-cua-quoc-gia-lien-quan-den-bien-doi-khi-hau-va-mot-so-luu-y-doi-voi-viet-nam.html?zarsrc=30&utm_source=zalo&utm_medium=zalo&utm_campaign=zalo